Le taua o le vave iloa o le kanesa
O la matou taulaiga i le National Aspergillosis Center o le siitia lea o le silafia ma lagolago i latou e maua i le aspergillosis. Ae ui i lea, e taua tele i le avea ai o se faʻalapotopotoga a le NHS ona tatou faʻalauiloaina isi tulaga aua, o le mea e faanoanoa ai, o le suʻesuʻeina o le aspergillosis e le faʻafefe ai oe i isi mea uma, ma o se maʻi tumau e mafai ona ufiufi auga o isi tulaga e pei o le kanesa.
O le faʻatupulaia pea o le mamafa i luga o le NHS, faʻateleina taimi faʻatali, faʻatupulaʻia le mumusu o le toʻatele e suʻe togafitiga faafomaʻi, ma le leai o se malamalama i faʻamaoniga masani o le tele o kanesa o mea uma ia e mafai ona oʻo atu ai i se vaeluaga o suʻesuʻega, lea e iʻu ai. fa'aitiitia ai togafitiga. O le mea lea, o le vave iloa o faʻamaoniga e tagata gasegase e taua tele i le faʻaitiitia o isi mea e faʻatuai ai suʻesuʻega.
E taua le maitauina e le o fa'ailoga fa'ailoga uma o le kanesa. Ae ui i lea, o le aʻafiaga o le kanesa ma faʻataʻitaʻiga o le oti e faʻatatau e 1 i le 2 tagata i Peretania o le a maua i le kanesa i lo latou olaga atoa, o lea i le vaiaso talu ai i la matou fonotaga faʻamaʻi masina, na matou talanoa ai e uiga i le kanesa ma faʻailoga masani. O le fa'aosofiaina o le galuega mata'ina a le tama'ita'i ua maliu Deborah James i le fa'alauiloaina ma le talepeina o tapu o lo'o fa'apipi'i i le kanesa o le manava, ua matou tu'ufa'atasia ai mea mai lena lauga i totonu o se tusitusiga e tasi.
O le a le kanesa?
E amata le kanesa i totonu o tatou sela.
E masani lava, e na'o le numera sa'o o ituaiga sela ta'itasi. E mafua ona o sela e maua ai faailo e pulea ai le tele ma le tele o taimi e vaeluaina ai sela.
Afai e faaletonu pe misi se tasi o nei faailoilo, e ono amata ona ola sela ma faateleina tele ma maua ai se faaputuga e ta'ua o le tumo.
Cancer Research UK, 2022
Fa'amaumauga o Kanesa
- O minute uma e lua, e maua ai se tasi i Peretania ua maua i le kanesa.
- O kanesa o le susu, prostate, mama ma le manava fa'atasi e sili atu i le afa (53%) o ma'i uma o le kanesa fou i Peretania i le 2016-2018.
- O le afa (50%) o tagata ua maua i le kanesa i Egelani ma Uelese na sao mai o latou ma'i mo le sefulu tausaga pe sili atu (2010-11).
- O le kanesa o le mafuaaga lea o le 27-28% o maliu uma i Egelani i se tausaga masani.
E talitonu tagata popoto o kanesa o le manava - fa'a'i, manava, manava, pancreatic, ovarian - ma kanesa urological - prostate, fatuga'o ma le ta'umi - e foliga mai e le iloa.
O le siata o loʻo i luga o loʻo faʻaalia ai suʻesuʻega o le kanesa i laʻasaga mo nisi o kanesa i le 2019 (o faʻamatalaga sili ona lata mai). Ole tulaga ole kanesa e fa'atatau ile tele ole tuma ma le mamao ua sosolo. O su'esu'ega i se taimi mulimuli ane e feso'ota'i ma le maualalo o le ola.
Kanesa o le susu – Fa'ailoga
- Ose fa'ato'a po'o se mafiafia o le fatafata e ese mai le isi aano o le susu
- Fa'aauau pea le tiga o le susu i se tasi vaega o le fatafata po'o le lima
- O le tasi fatafata e lapopoa pe maualalo/maualuga atu nai lo le isi fatafata
- Suiga i le susu - liliu i totonu pe suia foliga poʻo le tulaga
- Fa'alili po'o le susu i le fatafata
- Fufula i lalo o le lima po'o le ivi po'o le ivi
- Se mageso i luga po'o faataamilo i le susu
- Tu'u mai le tasi po'o susu uma e lua
Mo asiasiga nisi faamatalaga:
Kanesa Fatugao – Fa'ailoga
- Toto i le mimi
- Ma'i maualalo tua i le tasi itu ae le o manu'a
- O se mea faʻapipiʻi i le itu poʻo le pito i lalo
- Vaivai
- Leai o le fiaai
- Paʻu le mamafa o le mamafa
- Fiva e le mafua mai i se fa'ama'i ma e le te'a
Mo asiasiga nisi faamatalaga:
https://www.nhs.uk/conditions/kidney-cancer/symptoms/
https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/kidney-cancer/symptoms
O le kanesa o le tino
O fa'ailoga o le kanesa o le mama e mafai ona matua faigata ona fa'avasegaina mo tagata mama'i e maua i le aspergillosis. E taua le lipotia o ni fa'ailoga fou, e pei o se suiga ile tale umi, pa'u mamafa ma le tiga o le fatafata i lau foma'i po'o le faufautua fa'apitoa.
O auga
- Ose tale faifai pea e le te'a pe a uma le 2/3 vaiaso
- Se suiga i lou tale umi
- Faʻateleina ma tumau pea le manava
- Faʻavave le toto
- Se tiga po'o se tiga i le fatafata po'o le tauau
- Fa'ama'i fa'ama'i pe fa'aauau pea le fatafata
- Leai o le fiaai
- Vaivai
- leiloa Weight
- Gagau
Mo asiasiga nisi faamatalaga:
Kanesa Ovarian – Faailoga
- Fua faifai pea
- Fa'alogo vave
- Leai o le fiaai
- Suiga i aga masani
- Paʻu le mamafa o le mamafa
- Fa'atiga po'o le manava
- E mana'omia ona tagi soo
- Vaivai
Mo asiasiga nisi faamatalaga:
Pancreatic Cancer
O nisi o auga o le kanesa pancreatic e mafai ona tutusa lelei ma tulaga o le manava e pei o le manava ita. Va'ai lau Foma'i pe a suia ou fa'a'ailoga, leaga atili, pe e te le'i lagona e masani ai.
O auga
- Samasama i papa'e o ou mata po'o le pa'u (jaundice)
- E mageso le pa'u, pi'i pogisa ma le pa'epa'e nai lo le masani
- Leai o le fiaai
- Vaivai
- fiva
O isi fa'a'ailoga e mafai ona a'afia ai lou ga'ina, pei ole:
- Naua ma vili
- Suiga i aga masani
- Manatu ma/po'o le tua
- Manua
- Totoina
Mo asiasiga nisi faamatalaga:
https://www.nhs.uk/conditions/pancreatic-cancer
https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/pancreatic-cancer
Kanesa Prostate – Fa'ailoga
- Fa'asili fa'asā, fa'asā i le po (nocturia)
- Faateleina le faanatinati e mimi
- Fa'alili le mimi (faigata e amata ona mimi)
- Faigata ile alu ile mimi
- vaivai le tafe
- Fa'alogona e le'i ga'a atoatoa lou manava
- Toto ile mimi poo le sua
Mo asiasiga nisi faamatalaga:
https://www.nhs.uk/conditions/prostate-cancer
https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/prostate-cancer
Kanesa Kanesa
O ma'i o lo'o fa'aaogaina vaila'au fa'ama'i o lo'o i ai i le fa'atuputeleina o le kanesa o le pa'u, o le mea lea e taua ai le malamalama i fa'a'ailoga ma fai ni puipuiga lelei ma le la e fa'aitiitia ai le lamatiaga.
O auga
E tolu ituaiga autu o le kanesa o le pa'u:
- Malanofo Melanoma
- Kasinoma sela o le Basal (BCC)
- Ma'i Su'e Squamous (SCC)
I le lautele, o faʻailoga e (faʻaalia i le ata i lalo):
BCC
- Nofoaga mafolafola, si'i pe fa'apeipese
- Penina pe lanu pa'u
SCC
- Si'i, e'a'e pe pa'u
- O nisi taimi e papala
Melanoma
- O se mole e le masani ai e le tutusa, e le masani ma e tele lanu
Mo asiasiga nisi faamatalaga:
https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/skin-cancer
Taʻi Toma
O le kanesa o le fa'a'i ose faaupuga lautele o lona uiga o le kanesa e amata i le fa'a'i, peita'i, e le masani ona fa'aaogaina e Fomai. E mafua ona e eseese ituaiga o kanesa e mafai ona aafia ai le vaega o le fa'a'i.
E tele faʻamatalaga e mafai ona maua iinei: https://www.macmillan.org.uk/cancer-information-and-support/head-and-neck-cancer/throat-cancer
Faʻailoga lautele
- Tiga fa'a'i
- Tigā taliga
- Lupe i le ua
- Faʻasalaga faʻafefe
- Suia lou leo
- Paʻu le mamafa o le mamafa
- Se tale
- Uma le manava
- O se lagona o se mea ua mau i le faai
Mo asiasiga nisi faamatalaga:
Kanesa o le Togo – Fa'ailoga
- Faateleina urination
- Faanatinati e mimi
- Se lagona mu pe a alu ile mimi
- Pelvic tiga
- tiga i luga ole auvae
- Paʻu o le tino
- Paʻu le mamafa o le mamafa
- Fufula o vae
Mo asiasiga nisi faamatalaga:
https://www.nhs.uk/conditions/bladder-cancer/
https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/bladder-cancer
Kanesa o le Bowel – Faailoga
- Toto mai le pito i lalo ma/poo le toto ile poo
- O se suiga faifai pea ma le le mafaamatalaina i le masaniga o le manava
- Paʻu le mamafa o le mamafa
- Vaivai
- Ose tiga po'o se fa'aputu i le manava
Mo asiasiga nisi faamatalaga:
https://www.bowelcanceruk.org.uk/about-bowel-cancer/