Ko te nuinga o tatou ka mohio ki te tukanga o te pouri i muri i te matenga o te tangata e arohaina ana, engari i mohio koe he rite tonu te mahi i te wa e kitea ana koe he mate roa penei i te aspergillosis? He rite tonu te ahua o te mate:- te ngaro o tetahi waahanga o to hauora, te ngaro o te tangata i noho ai koe i mua, te ngaro o te mana motuhake me te kore mohio mo te heke mai.

1. Te mate hauora: Ko te whakamaaramatanga o te mate mau tonu ko te ahua o te noho me tetahi ahuatanga ka pa ki to oranga tinana me to oranga aronganui. He mea nui tenei mate o te hauora, a tera pea ka hiahia koe ki te whakatika i to ahua noho, i nga mahinga o ia ra, me nga tumanakohanga mo te heke mai. He uaua ki etahi ki te whakatika ki te ahua hou. Mo te aspergillosis te nuinga e kii ana ka tere ake te pau o te kaha i ia ra, no reira me whakamahere ratou ki te penapena hiko ia ata.
2. Nga huringa o te tuakiri: Ka pa te mate kino ki te ahua o to tirohanga ki a koe me te whakaaro o etahi atu ki a koe. Ka hiahia pea ratou ki te tautuhi ano i o raatau tuakiri, o raatau mahi, me o raatau hononga, he mahi whakawero me te pouri. Mo etahi o o whanaungatanga tata, tera ano pea he mahi pouri hei mahi ma ratou.
3. Te ngaronga o te mana motuhake: I runga i te kaha o to aspergillosis, ka ngaro pea te mana motuhake o te tangata i a raatau e whakawhirinaki ana ki etahi atu mo te awhina i nga mahi o ia ra, i te tiaki hauora, i te nekeneke ranei. Ka taea e tenei mate te arahi ki te pouri me te pouri. Ka pa atu ano tenei ki nga tangata e noho tata ana ki a koe, penei i to hoa rangatira, i to hoa rangatira ranei, i te mea me whakaae ano ratou ki te whakarereke i o mahi. Ko te ngaronga o te mana motuhake ka taea te kare, te tinana me te putea.
4. Te rangirua mo te heke mai: Ko te Aspergillosis e kore e taea te rongoa i tenei wa (ahakoa ko etahi kua whai aspergilloma ka whai waahi ki te mahi pokanga) me te whakahaere tonu me te kore mohio mo te haere whakamua o te mate, te whai huatanga o te maimoatanga, me nga putanga mo te wa roa. Ka taea e tenei ohorere te pa ki te awangawanga, te mataku, me te pouri mo te heke mai.
5. Pānga ā-pāpori, ā-whatumanawa: Ko te mate mau tonu ka pa ki nga whanaungatanga, nga taunekeneke hapori, me te oranga ngakau. Ka noho mokemoke koe i te mea he maha nga turoro e kii ana kaore i te whakarongohia, i te maarama ranei e nga hoa me te whanau. Ka pouri pea koe me nga tangata e tata ana ki a koe mo te ngaro o nga hononga hapori, nga punaha tautoko, te kaha ranei ki te uru atu ki nga mahi i paingia e ratou i mua.

He mea nui mo nga tangata kua mate i te mate mau tonu ki te whakaae me te whakamana i o ratou kare-a-roto o te pouri me te rapu tautoko mai i nga kaiwhakarato hauora, te hunga e arohaina ana, nga roopu tautoko, nga tohunga hauora hinengaro ranei ina hiahiatia. Ko te whakatika me te whakamaarama i te pouri ka awhina i te tangata ki te aro ki o raatau mate, ki te whakatika ki te oranga me te mate turoro, me te rapu tikanga me te kaupapa ahakoa nga wero kei mua i a raatau. Ko te kore e whakatika tika i tetahi tukanga pouri ka paheke te ahua o te noho me te pouri.

Me pehea e taea ai e koe te whakahaere i nga mate kino me te pouri?
Ko te whakahaere i te pouri i muri i te whakamaaramatanga o te mate mau tonu he mahi uaua me te haere tonu, engari he maha nga rautaki hei awhina i nga tangata takitahi ki te aro me te whakatika ki o raatau ahuatanga hou. Anei etahi whakaaro:

1. Whakaae me te whakamana i o whakaaro: Tukua koe ki te whakaae me te whakapuaki i o kare-a-roto, ahakoa he pouri, he riri, he mataku, he pouri ranei. Kia maumahara ko te pouri he whakautu maori ki te mate, a he pai ki te rongo i te whānuitanga o nga kare-a-roto, etahi o enei kare pea i te ohorere i roto ia koe me te hunga e tata ana ki a koe.
2. Rapua te tautoko: Kaua e whakaroa ki te toro atu ki nga hoa, ki nga mema o te whanau, ki nga roopu tautoko, ki nga tohunga hauora hinengaro ranei mo te tautoko me te maarama (me te rongoa me etahi atu maimoatanga mena ka hiahiatia). Ko te korero ki etahi atu kua pa ki nga momo wero ka taea te whakamana me te whakarato i nga whakaaro nui me nga rautaki aro. Ka whakahaerehia e te National Aspergillosis Center i Manchester, UK he kohinga o nga roopu tautoko tino pukumahi mo nga tangata whai momo aspergillosis katoa (Aspergillosis Puawai Puawai (CPA), Bronchopulmonary Aspergillosis mate pāwera (ABPA), Acute Aspergillosis urutomo (AIA, IA ranei), Te Hungo Nui me te Whakamaamatanga Fungal (SAFS), Aspergillus bronchitis me etahi atu. Ko nga roopu tautoko e waatea ana ma te Pukamata me Telegram me te whakauru Ko nga roopu huihuinga ataata e rua i te wiki. I roto i enei roopu, ka taea e koe te tutaki ki nga hoa turoro kua maha nga tau e noho ana me te aspergillosis, he tino tuwhera, he atawhai hoki me nga kaimahi NAC mo nga patai kei a koe.
3. Whakaakohia koe: Akohia nga mea e taea ana e koe mo to ahuatanga, nga whiringa maimoatanga, me nga rautaki tiaki whaiaro. Ma te mohio ki to mate me pehea te whakahaere ka awhina koe ki te kaha ake me te whakahaere i to hauora. Ka whakahaerehia e te National Aspergillosis Center tetahi paetukutuku korero hei awhina i a koe ki nga puna korero pai rawa atu i aspergillosis.org.
4. Whakawhanakehia he whatunga tautoko: Mena ka taea e koe, karapotia koe ki nga hoa tautoko me te mohio ki nga hoa me te whanau ka taea te tuku awhina mahi, te tautoko kare, me te akiaki. Ma te kaha o te kupenga tautoko ka nui ake te rereketanga ki te pa atu ki nga mate turoro. I etahi wa ka whai hua te awhina ngaio kore a te kaitohutohu i te wa e whakatau ana koe.
5. Kia mau ki a koe ano: Whakaritea te tiaki i a koe ano, kia noho matua to oranga tinana me to oranga ngakau. Ka uru pea tenei ki te okiokinga, te kai i te kai totika, te whai i nga mahi whakakori tinana (i te mea e tika ana), te whakangungu tikanga whakangahau, me te kimi mahi e harikoa ai koe me te whakatutukitanga.
6. Whakaritehia nga whainga whai kiko: Whakatikatika i o tumanako me te whakarite i nga whainga pono mo koe i runga i o kaha me o herenga o naianei. Weheahia nga whainga nui ki nga waahanga iti ake, ka taea te whakahaere, ka whakanui i o whakatutukitanga i te huarahi. He maha nga turoro e kii ana he awhina kia pai ake te ra ki te whakamahi ariā koko kia pai ake te whakahaere i te nui o te kaha kei a ratou ia ra.
7. Whakaakohia te whakaaro me te whakaae: Mahi tikanga whakaaro, penei i te manawa hohonu, te whakaaroaro, te whakakorikori whakaaro ranei, hei awhina i a koe ki te noho tu me te noho tonu i tenei wa. Ko te whakaae ehara i te mea ka whakarerea te tumanako, engari ko te whakaae me te awhi i to ahuatanga o naianei me te aro ki nga mea ka taea e koe te whakahaere.
8. Rapua he awhina ngaio ki te hiahiatia: Mena kei te uaua koe ki te pa ki te pouri, ki te awangawanga, ki te pouri, ki etahi atu raruraru hinengaro ranei, kaua e whakaroa ki te rapu awhina mai i tetahi ngaio hauora hinengaro. Ka taea e te haumanu he waahi haumaru ki te tirotiro i o kare-a-roto, ki te whakawhanake i nga rautaki whakaea, ki te rapu tautoko.

Kia maumahara ko te whakahaere i te pouri me te whakatikatika ki te oranga me te mate mau tonu he haerenga, he pai ki te rapu awhina me te tautoko i te huarahi. Kia manawanui ki a koe ano, mahia te aroha ki a koe ano, me te tango i nga mea i ia ra i ia ra.

Te wheako ora na Alison

Tuatahi, me whakamarama pea he aha te pouri..

Ka whakamahia e matou te kupu pouri engari he aha to tatou mohiotanga ki tena? Ki taku whakaaro ka huri te whakamaramatanga me te maarama i a tatou e pa ana ki nga uauatanga o te ao. Ko tetahi o nga whakamaramatanga e whakamahia ana ko "He tukutuku kare-a-roto". Te riri, te pouri, te pouri, te roimata, te pouri, te ngaro o te tuakiri, te hurihanga o te wairua, te rangirua, te pouri, te rihaina. He tata mutunga kore te rarangi karekau i roto i te raupapa tika, i te ahunga whakamua ranei.

Ko tetahi atu take kei roto i ta maatau whakaaro he, ko etahi ka puta mai na to tatou whakaae me te piri ki nga mea kua riro hei "tikanga hapori". Te ahua nei kei te whakahee i te kore e taea te mate me te paheketanga o o tatou tinana. Na, ka tino kitea enei mea i roto i o tatou oranga o ia ra, ka hiahia tatou me te tumanako ka taea e tatou te whakatika me te karo i nga hua. Ki te kore tenei e puta, ka pouri matou &/ka hara ranei ka kore e taea e matou te whakatutuki i aua tumanako Na me "Tukatuka i to tatou pouri” engari ano; he aha te tikanga o tena kupu?

Mo ia takitahi, ka rereke nga ahuatanga na te mea he mea motuhake ia ahuatanga ki tera tangata. nga hononga e pa ana, te whanuitanga o te mate, te ahuatanga o te mate, me te pehea e haere ai. Te huru o to tatou hi‘oraa i te oraraa. Ko te whakahaere i to tatou pouri me kaha te ako ki te titiro he aha o tatou whakapono matua mo te oranga, he aha nga mate me te huri i aua ariā mai i te 'matauranga upoko' ki te 'whakaaetanga ngakau' tae atu ki te whakatikatika ki nga tikanga me nga huringa. Ko enei mea katoa ka pau te wa me te kaha, me te ruha. Mai i taku wheako ka taea e au te kii i nga mea e whai ake nei:

• He tino awhina te whai Roopu Tautoko ki tonu i nga tangata kua hikoi i mua i a koe.
• Te panui i nga tuhinga mo to ahuatanga me pehea te whakahaere.
• Te korero ki te hoa.
• He pai hoki te tuhi tuhi i te tukanga i te mea ka taea e koe te titiro whakamuri me te kite i te ahunga whakamua me nga mea ka ngana koe ki te mahi engari kaore ano kia arotakehia. Ka tino whai hua ano tenei ki te korero ki to tohunga ngaio hauora.

Ko enei mahi katoa ka awhina i a tatou ki te whakatau i o tatou mate Maamaa.

Ko tetahi atu take e pa ana ki te mate Maamaa ko te ahua o te mate me tona hiranga i roto i te hapori. I mua i taku whiwhinga i te mate Aspergillosis, i korerotia mai ki a matou ko te Puka Pukahukahu. Ka huri tera ki te Aspergillosis ka kii taku tamahine (Palliative Care Physician) he maamaa ake te tohu mate pukupuku! Ko te take o tenei ko te mate pukupuku he mate a te hapori, he maha nga tautoko kua whakaritea, he kohi moni nui me te maaramatanga me te hui tahi nga tangata. He huarahi marama mo te maimoatanga me nga tumanakohanga. (He pera ano me te mate ngakau & kotahi, e rua ranei etahi atu tikanga kua utua paitia).

Ko nga mate o te pukahukahu i tera taha he whakaraerae kaore koe i tiaki i ou ngutu, no reira ko koe te he, kare ranei koe e tino pai ana te manawa engari ka taea te whakahaere me te kore he paanga nui. i runga i to oranga. Whakaarohia me pehea te whakaatu i nga Whakatairanga Whakakore i te Paoa.

He nui ake hoki te mate o te pukahukahu i te wa e pouri ana nga ahuatanga noho, a, ki taku titiro he awe te nui o te waa me nga rauemi ka taea te whakauru ki nga kaupapa whakamohiotanga me nga rangahau.

Nga mihi ki te NAC me te Tautoko Aspergillosis Motu (whakahaerehia e te NHS) & Tautoko Aspergillosis Trust (e whakahaerehia ana e nga turoro aspergillosis i runga i Facebook) mo nga korero pono, nga aratohu, nga whanaketanga rangahau me nga korero manawanui www.aspergillosis.org www.aspergillosistrust.org

He hononga whai hua mo te pouri me te hara

WHAKAARO 'He aha te ahua o te pouri?'

Hinengaro i tenei ra 'Te mate mau tonu me te pouri'

Arthritis Foundation 'Te pouri me te mate mau tonu'

NHS nga Hinengaro katoa 'Te hauora hinengaro me te mate tinana'