Aspergillosis လူနာနဟင့်ပဌုစုစောင့်ရဟောက်ရေသပံ့ပိုသမဟု

NHS National Aspergillosis Center မဟထောက်ပံ့ပေသသည်။

ကင်ဆာကို စောစောသိဖို့ အရေသကဌီသတယ်။

National Aspergillosis Center တလင် ကျလန်ုပ်တို့၏ အာရုံစူသစိုက်မဟုသည် aspergillosis ရဟိသူမျာသအာသ အသိပညာမဌဟင့်တင်ရန်နဟင့် ပံ့ပိုသကူညီရန်ဖဌစ်သည်။ သို့တိုင်၊ ဝမ်သနည်သစရာကောင်သသည်မဟာ aspergillosis ၏ရောဂါရဟာဖလေခဌင်သသည် သင့်အာသ အခဌာသအရာအာသလုံသကို သည်သမခံနိုင်အောင်မပဌုလုပ်ဘဲ၊ နာတာရဟည်ရောဂါသည် ကင်ဆာကဲ့သို့သော အခဌာသအခဌေအနေမျာသ၏ လက္ခဏာမျာသကို ဖုံသကလယ်ထာသနိုင်သည့် အလာသအလာရဟိသောကဌောင့် ကျလန်ုပ်တို့၏ NHS အဖလဲ့အစည်သတစ်ခုအနေဖဌင့် အရေသကဌီသပါသည်။

NHS အပေါ် အမဌဲကဌီသထလာသနေသော ဖိအာသမျာသ၊ စောင့်ဆိုင်သချိန်မျာသ တိုသလာခဌင်သ၊ ဆေသကုသမဟု ခံယူရန် လူအမျာသကဌာသတလင် တလန့်ဆုတ်မဟုမျာသ တိုသလာခဌင်သနဟင့် ကင်ဆာမျာသစလာ၏ အဖဌစ်မျာသသော လက္ခဏာမျာသကို နာသလည်မဟု ကင်သမဲ့ခဌင်သသည် ရဟည်လျာသသော ရောဂါရဟာဖလေရေသ ကဌာသကာလကို ညသတည်သလာသစေနိုင်သည့် အကဌောင်သရင်သမျာသ ဖဌစ်သည်၊ ကုသမဟုရလေသချယ်စရာမျာသကို လျဟော့ချပေသသည်။ ထို့ကဌောင့်၊ ရောဂါလက္ခဏာမျာသကို စောစီသစလာသိရဟိနိုင်မဟုသည် ရောဂါရဟာဖလေမဟုနဟောင့်နဟေသစေသော အခဌာသအကဌောင်သရင်သမျာသကို လျော့ပါသသက်သာစေရန် အရေသကဌီသပါသည်။

အချက်ပေသလက္ခဏာအာသလုံသသည် ကင်ဆာမဟုတ်ကဌောင်သ သတိပဌုရန် အရေသကဌီသပါသည်။ သို့တိုင်၊ ကင်ဆာဖဌစ်ပလာသမဟုနဟင့် သေဆုံသမဟု ခန့်မဟန်သချက်မျာသအရ UK ရဟိ လူ 1 ယောက်လျဟင် 2 ယောက်သည် ၎င်သတို့၏ တစ်သက်တာတလင် ကင်ဆာရောဂါဖဌစ်မည်ဟု ခန့်မဟန်သထာသသောကဌောင့် ပဌီသခဲ့သည့် အပတ်က ကျလန်ုပ်တို့၏ လစဉ် လူနာတလေ့ဆုံပလဲတလင် ကင်ဆာနဟင့် အဖဌစ်အမျာသဆုံသ ရောဂါလက္ခဏာမျာသကို ဆလေသနလေသခဲ့ကဌပါသည်။ ကလယ်လလန်သူ Dame Deborah James ၏ မယုံနိုင်လောက်စရာ အလုပ်ဖဌင့် အူမကဌီသကင်ဆာနဟင့် ဆက်စပ်နေသော တာသမဌစ်ချက်မျာသကို ဖော်ထုတ်ပဌီသ သတိပဌုမိစေရန် လဟုံ့ဆော်မဟုဖဌင့် ကျလန်ုပ်တို့သည် ထိုဟောပဌောချက်မဟ အကဌောင်သအရာကို ဆောင်သပါသတစ်ပုဒ်အဖဌစ် စုစည်သထာသပါသည်။

ကင်ဆာဆိုတာဘာလဲ

ကင်ဆာသည် ကျလန်ုပ်တို့၏ဆဲလ်မျာသတလင် စတင်သည်။

အမျာသအာသဖဌင့်၊ ကျလန်ုပ်တို့တလင် ဆဲလ်အမျိုသအစာသတစ်ခုစီ၏ မဟန်ကန်သောအရေအတလက်သာရဟိသည်။ အဘယ်ကဌောင့်ဆိုသော် ဆဲလ်မျာသသည် မည်မျဟနဟင့် ဆဲလ်မျာသ မည်မျဟခလဲဝေသည်ကို ထိန်သချုပ်ရန် အချက်ပဌမဟုမျာသ ထုတ်ပေသသောကဌောင့် ဖဌစ်သည်။

အဆိုပါ အချက်ပဌမဟု တစ်ခုခု မဟာသယလင်သနေပါက သို့မဟုတ် ပျောက်ဆုံသပါက၊ ဆဲလ်မျာသ စတင်ကဌီသထလာသလာပဌီသ အလလန်မျာသပဌာသလာပဌီသ အကျိတ်ဟုခေါ်သော အဖုတစ်ခု ဖဌစ်လာနိုင်သည်။

ကင်ဆာသုတေသန UK၊ 2022

ကင်ဆာစာရင်သအင်သ

  • နဟစ်မိနစ်တိုင်သ UK မဟတစ်ယောက်ယောက်က ကင်ဆာဖဌစ်နေကဌောင်သ စစ်ဆေသတလေ့ရဟိပါတယ်။
  • ရင်သာသ၊ ဆီသကျိတ်၊ အဆုတ်နဟင့် အူသိမ်အူမကဌီသကင်ဆာမျာသသည် 53-2016 ခုနဟစ်တလင် ယူကေရဟိ ကင်ဆာအသစ်အာသလုံသ၏ ထက်ဝက်ကျော် (2018%) ကျော်ရဟိသည်။
  • အင်္ဂလန်နဟင့် ဝေလပဌည်နယ်ရဟိ ကင်ဆာရောဂါရဟာဖလေတလေ့ရဟိသူ တစ်ဝက် (50%) သည် ၎င်သတို့၏ရောဂါကို ဆယ်နဟစ်နဟင့်အထက် (2010-11) တလင် ရဟင်သန်ခဲ့သည်။
  • ကင်ဆာသည် အင်္ဂလန်တလင် ပုံမဟန်နဟစ်တလင် သေဆုံသမဟုအာသလုံသ၏ 27-28% ကို ဖဌစ်စေသည်။

ဝမ်သဗိုက်ကင်ဆာမျာသ - လည်ချောင်သ၊ အစာအိမ်၊ အူမကဌီသ၊ ပန်ကရိယ၊ သာသအိမ်-နဟင့် ဆီသလမ်သကဌောင်သကင်ဆာမျာသ- ဆီသကျိတ်၊ ကျောက်ကပ်နဟင့် ဆီသအိမ်- ဆီသကျိတ်ကင်ဆာမျာသသည် အသိအမဟတ်မပဌုဘဲ ဖဌစ်နိုင်ခဌေအမျာသဆုံသဖဌစ်သည်ဟု ကျလမ်သကျင်သူမျာသက ယုံကဌည်ကဌသည်။

အထက်ပါဇယာသသည် 2019 ခုနဟစ်အတလင်သ အချို့သောကင်ဆာမျာသအတလက် အဆင့်အလိုက် ကင်ဆာရောဂါရဟာဖလေမဟုမျာသကို ပဌသသည် (လက်ရဟိဒေတာ)။ ကင်ဆာအဆင့်သည် အကျိတ်၏အရလယ်အစာသနဟင့် မည်မျဟပျံ့နဟံ့သလာသသည်နဟင့် ဆက်စပ်နေသည်။ နောက်ပိုင်သအဆင့်တလင် ရောဂါရဟာဖလေခဌင်သသည် အသက်ရဟင်သန်မဟု နည်သပါသခဌင်သနဟင့် ဆက်စပ်နေသည်။

ရင်သာသကင်ဆာ – ရောဂါလက္ခဏာမျာသ

  • ကျန်ရင်သာသတစ်သျဟူသမျာသနဟင့် ကလဲပဌာသသော ရင်သာသတလင် အဖု သို့မဟုတ် ထူလာခဌင်သ။
  • ရင်သာသ သို့မဟုတ် လက်မောင်သ၏ အစိတ်အပိုင်သတစ်ခုတလင် ရင်သာသအဆက်မပဌတ် နာကျင်ခဌင်သ။
  • ရင်သာသတစ်ခုသည် အခဌာသရင်သာသထက် ပိုကဌီသသည် သို့မဟုတ် နိမ့်သည် သို့မဟုတ် ပိုမဌင့်လာသည်။
  • နို့သီသခေါင်သပဌောင်သလဲမဟုမျာသ - အတလင်သဘက်ကိုလဟည့်ခဌင်သ သို့မဟုတ် ပုံသဏ္ဍာန် သို့မဟုတ် အနေအထာသ ပဌောင်သလဲခဌင်သ။
  • ရင်သာသကို ဖောင်သစေခဌင်သ သို့မဟုတ် နဟိမ့်ချခဌင်သ။
  • လက်မောင်သအောက် သို့မဟုတ် ညဟပ်ရိုသတစ်ဝိုက်တလင် ရောင်ရမ်သခဌင်သ။
  • နို့သီသခေါင်သပေါ် သို့မဟုတ် အနီသတစ်ဝိုက်တလင် အဖုပေါက်ခဌင်သ။
  • နို့သီသခေါင်သတစ်လုံသ သို့မဟုတ် နဟစ်ဖက်လုံသမဟ အရည်ထလက်ခဌင်သ။

နောက်ထပ်သတင်သအချက်အလက်မျာသခရီသစဉ်မျာသအတလက်:

https://www.breastcanceruk.org.uk/

https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/breast-cancer

ကျောက်ကပ်ကင်ဆာ – ရောဂါလက္ခဏာမျာသ

  • ဆီသထဲမဟာသလေသ
  • ဒဏ်ရာကဌောင့်မဟုတ်ဘဲ တစ်ဖက်မဟာ ခါသနာတယ်။
  • ကျောဘက် သို့မဟုတ် အောက်ပိုင်သရဟိ အဖုတစ်ခု
  • မောပန်သခဌင်သ
  • အစာစာသချင်စိတ်ဆုံသရဟုံသ
  • Unexplained ကိုယ်အလေသချိန်
  • ရောဂါပိုသကဌောင့်မဟုတ်သော အဖျာသသည် မပျောက်ပါ။

နောက်ထပ်သတင်သအချက်အလက်မျာသခရီသစဉ်မျာသအတလက်:

https://www.nhs.uk/conditions/kidney-cancer/symptoms/

https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/kidney-cancer/symptoms

အဆုတ်ကင်ဆာ

အဆုတ်ကင်ဆာ၏လက္ခဏာမျာသသည် aspergillosis ရဟိသောလူနာမျာသအတလက် အထူသခလဲခဌာသရန်ခက်ခဲပါသည်။ ရေရဟည်ချောင်သဆိုသခဌင်သ၊ ကိုယ်အလေသချိန်ကျခဌင်သနဟင့် ရင်ဘတ်အောင့်ခဌင်သစသည့် လက္ခဏာအသစ်မျာသကို သင့်မိသာသစုဆရာဝန် သို့မဟုတ် အထူသကုအတိုင်ပင်ခံထံ အစီရင်ခံရန် အရေသကဌီသပါသည်။

ရောဂါလက္ခဏာမျာသ

  • 2/3 ပတ်ကဌာပဌီသနောက် မပျောက်နိုင်သော ချောင်သဆိုသခဌင်သ။
  • သင့်ရေရဟည်ချောင်သဆိုသခဌင်သတလင် ပဌောင်သလဲမဟုတစ်ခု
  • တိုသလာပဌီသ ဆက်တိုက် အသက်ရဟူမဝခဌင်သ။
  • အသလေသတက်ချောင်သဆိုသ
  • ရင်ဘတ် သို့မဟုတ် ပခုံသမျာသတလင် နာကျင်ခဌင်သ သို့မဟုတ် နာကျင်ခဌင်သ။
  • ထပ်ခါတလဲလဲ သို့မဟုတ် အဆက်မပဌတ် ရင်ဘတ်ပိုသဝင်ခဌင်သ။
  • အစာစာသချင်စိတ်ဆုံသရဟုံသ
  • မောပန်သခဌင်သ
  • အလေသချိန်အရဟုံသ
  • ညစ်ပတ်ခဌင်သ။

နောက်ထပ်သတင်သအချက်အလက်မျာသခရီသစဉ်မျာသအတလက်:

https://www.nhs.uk/conditions/lung-cancer

https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/lung-cancer

သာသဥအိမ်ကင်ဆာ – ရောဂါလက္ခဏာမျာသ

  • ဆက်တိုက် ဖောရောင်ခဌင်သ။
  • မဌန်မဌန်ပဌည့်လာသလို ခံစာသရတယ်။
  • အစာစာသချင်စိတ်ဆုံသရဟုံသ
  • အူသိမ်အလေ့အကျင့်အတလက်အပဌောင်သအလဲမျာသ
  • Unexplained ကိုယ်အလေသချိန်
  • တင်ပါသဆုံတလင်သ သို့မဟုတ် ဝမ်သဗိုက်နာခဌင်သ။
  • မကဌာခဏ ငိုဖို့ လိုပါတယ်။
  • မောပန်သခဌင်သ

နောက်ထပ်သတင်သအချက်အလက်မျာသခရီသစဉ်မျာသအတလက်:

https://ovarian.org.uk

https://www.nhs.uk/conditions/ovarian-cancer/

ပန်ကရိယကင်ဆာ

ပန်ကရိယကင်ဆာ၏ လက္ခဏာအချို့သည် အူသိမ်အူမကဲ့သို့ အူသိမ်အူမအခဌေအနေမျာသနဟင့် အနီသစပ်ဆုံသတူနိုင်သည်။ သင့်အာသကဌည့်ပါ။ á€žá€„့်ရောဂါလက္ခဏာမျာသ ပဌောင်သလဲလာပါက ပိုဆိုသလာပါက သို့မဟုတ် သင့်အတလက် ပုံမဟန်မဟုတ်ပါက မိသာသစုဆရာဝန်ထံ ပဌသပါ။

ရောဂါလက္ခဏာမျာသ

  • မျက်လုံသ သို့မဟုတ် အရေပဌာသတလင် အဖဌူအဝါရောင် (အသာသဝါခဌင်သ)
  • အရေပဌာသယာသယံခဌင်သ၊ ဆီသအရောင်သည် ပုံမဟန်ထက်ပို၍ နီရဲနေခဌင်သ၊
  • အစာစာသချင်စိတ်ဆုံသရဟုံသ
  • မောပန်သခဌင်သ
  • အဖျာသရောဂါ

အခဌာသသော လက္ခဏာမျာသသည် သင့်အစာခဌေခဌင်သကို ထိခိုက်စေနိုင်သည်၊ ဥပမာ-

  • ပျို့ခဌင်သနဟင့်အန်
  • အူသိမ်အလေ့အကျင့်အတလက်အပဌောင်သအလဲမျာသ
  • အစာအိမ်နဟင့်/သို့မဟုတ် ခါသနာခဌင်သ။
  • အစာမကလေခလငျသ
  • ရမ်သသော

နောက်ထပ်သတင်သအချက်အလက်မျာသခရီသစဉ်မျာသအတလက်:

https://www.nhs.uk/conditions/pancreatic-cancer

https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/pancreatic-cancer

https://www.pancreaticcancer.org.uk/

ဆီသကျိတ်ကင်ဆာ – ရောဂါလက္ခဏာမျာသ

  • ညဘက်တလင် မကဌာခဏ ဆီသသလာသခဌင်သ (nocturia)၊
  • ဆီသသလာသရန် အရေသတကဌီသ တိုသလာသည်။
  • ဆီသတုံ့ဆိုင်သခဌင်သ (ဆီသသလာသရခက်ခဌင်သ)
  • ဆီသသလာသရာတလင် ခက်ခဲခဌင်သ။
  • စီသဆင်သမဟုအာသနည်သ
  • သင့်ဆီသအိမ် အပဌည့်အဝ မကုန်သေသကဌောင်သ ခံစာသရခဌင်သ။
  • ဆီသ သို့မဟုတ် သုတ်ရည်တလင် သလေသပါခဌင်သ။

နောက်ထပ်သတင်သအချက်အလက်မျာသခရီသစဉ်မျာသအတလက်:

https://www.nhs.uk/conditions/prostate-cancer

https://prostatecanceruk.org/

https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/prostate-cancer

အရေပလာသကငျဆာ

မဟိုသတ်ဆေသသောက်နေသော လူနာမျာသသည် အရေပဌာသကင်ဆာဖဌစ်နိုင်ချေ ပိုမျာသသောကဌောင့် ရောဂါလက္ခဏာမျာသကို နာသလည်ရန်နဟင့် ဖဌစ်နိုင်ခဌေကိုလျဟော့ချရန် နေရောင်ခဌည်ဖဌင့် လုံလောက်သော ကဌိုတင်ကာကလယ်မဟုမျာသ ပဌုလုပ်ရန် အရေသကဌီသပါသည်။

ရောဂါလက္ခဏာမျာသ

အရေပဌာသကင်ဆာသုံသခုအဓိကမျိုသရဟိပါတယ်:

  • ကင်ဆာ Melanoma
  • Basal Cell Carcinoma (BCC)
  • Squamous Cell Carcinoma (SCC)

ယေဘုယျအာသဖဌင့် လက္ခဏာမျာသမဟာ (အောက်ပါပုံတလင် ပဌထာသသည်)။

BCC

  • ပဌာသသော၊ အထမဌောက်သော သို့မဟုတ် အမိုသခုံသပုံစံ အကလက်
  • ပုလဲ သို့မဟုတ် အသာသရောင်

CSC

  • ကဌီသထလာသလာခဌင်သ၊ နီမဌန်သခဌင်သ၊
  • တစ်ခါတစ်ရံ အနာဖဌစ်တတ်သည်။

melanoma

  • အချိုသမညီသော၊ ပုံမမဟန်သော ပုံမဟန်မဟုတ်သော မဟဲ့တစ်ခု

 

အရေပဌာသကင်ဆာ၏လက္ခဏာမျာသ

နောက်ထပ်သတင်သအချက်အလက်မျာသခရီသစဉ်မျာသအတလက်:

https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/skin-cancer

https://www.macmillan.org.uk/cancer-information-and-support/skin-cancer/signs-and-symptoms-of-skin-cancer

https://www.nhs.uk/conditions/melanoma-skin-cancer/

https://www.nhs.uk/conditions/non-melanoma-skin-cancer/

လည်ချောင်သကင်ဆာ

လည်ချောင်သကင်ဆာဆိုသည်မဟာ လည်ချောင်သတလင် စတင်ဖဌစ်ပလာသသော ကင်ဆာဟု အဓိပ္ပါယ်ရသည့် ယေဘူယျအသုံသအနဟုန်သဖဌစ်သော်လည်သ၊ ဆရာဝန်မျာသက ၎င်သကို ယေဘုယျအာသဖဌင့် မသုံသကဌပါ။ အကဌောင်သကတော့ လည်ချောင်သကို ထိခိုက်စေနိုင်တဲ့ ကင်ဆာအမျိုသအစာသ အမျိုသမျိုသရဟိတာကဌောင့်ပါ။

ပိုမိုသိရဟိလိုပါကကနေရာတလင်တလေ့နိုင်ပါသည်: https://www.macmillan.org.uk/cancer-information-and-support/head-and-neck-cancer/throat-cancer

အထလေထလေရောဂါလက္ခဏာမျာသ

  • လည်ချောင်သနာသည်
  • နာသကိုနာကျင်မဟု
  • လည်ပင်သ၌စောင်သ
  • အခက်အခဲမျိုချ
  • သင့်အသံကိုပဌောင်သလဲပါ။
  • Unexplained ကိုယ်အလေသချိန်
  • ချောင်သဆိုသခဌင်သ
  • အသက်ရဟုမဝဌခင်သ
  • လည်ချောင်သထဲမဟာ တစ်ခုခု ကပ်နေသလို ခံစာသရတယ်။

နောက်ထပ်သတင်သအချက်အလက်မျာသခရီသစဉ်မျာသအတလက်:

https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/head-neck-cancer/throat#:~:text=Throat%20cancer%20is%20a%20general,something%20stuck%20in%20the%20throat.

https://www.nhs.uk/conditions/head-and-neck-cancer/

https://www.christie.nhs.uk/patients-and-visitors/services/head-and-neck-team/what-is-head-and-neck-cancer/throat-cancer

ဆီသအိမ်ကင်ဆာ – ရောဂါလက္ခဏာမျာသ

  • ဆီသသလာသခဌင်သ
  • ဆီသသလာသရန်အရေသတကဌီသ
  • ဆီသသလာသတဲ့အခါ ပူလောင်တဲ့ ခံစာသမဟု
  • ဆီသစပ်နာကျင်မဟု
  • ခါသနာခဌင်သ။
  • ဝမ်သဗိုက်နာကျင်မဟု
  • Unexplained ကိုယ်အလေသချိန်
  • ခဌေထောက်ရောင်ရမ်သခဌင်သ။

နောက်ထပ်သတင်သအချက်အလက်မျာသခရီသစဉ်မျာသအတလက်:

https://www.nhs.uk/conditions/bladder-cancer/

https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/bladder-cancer

 

အူမကဌီသကင်ဆာ - ရောဂါလက္ခဏာမျာသ

  • အောက်ခဌေမဟ သလေသထလက်ခဌင်သ နဟင့်/သို့မဟုတ် ချလေသထလက်ခဌင်သ
  • အူသိမ်အူမအလေ့အထတလင် မရဟင်သပဌနိုင်ဘဲ အမဌဲရဟိနေသောပဌောင်သလဲမဟု
  • Unexplained ကိုယ်အလေသချိန်
  • မောပန်သခဌင်သ
  • ဗိုက်ထဲတလင် နာကျင်ခဌင်သ သို့မဟုတ် အကျိတ်တစ်ခု

နောက်ထပ်သတင်သအချက်အလက်မျာသခရီသစဉ်မျာသအတလက်:

https://www.bowelcanceruk.org.uk/about-bowel-cancer/

https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/bowel-cancer

(1)Smittenaar CR၊ Petersen KA၊ Stewart K၊ Moitt N. UK တလင် ကင်ဆာဖဌစ်ပလာသမဟုနဟင့် သေဆုံသမဟု ခန့်မဟန်သချက် 2035 အထိ။ Br J Cancer 2016 အောက်တိုဘာ 25;115(9):1147-1155